Avrupa’da İslamofobinin yükselişe geçtiği dönemler yaşanırken,
Fransa’da halkın tepkisini çeken bir karara imza atıldı. Paris
hükûmeti, ülkenin devlet okullarında eğitim gören Müslüman
öğrencilerin giydiği “abaya” adlı kıyafetin giyilmesinin
yasaklandığını duyurdu. Hükûmetin aldığı bu kararın ardından
ülkede yaşayan Müslümanlar, karara büyük tepki gösterdi. Muhalif
siyasetçiler bu karara eleştiriler yöneltirken; Eğitim Bakanı’nın
yasağı savunduğu görüldü.
Fransa’da Müslüman öğrencilerin devlet okullarında “çarşaf ve
abaya” adı verilen kıyafetler giymesi yasaklandı. Yasak kararını ise
Millî Eğitim Bakanı açıkladı.
Yeni yasak kararı, 2023-2024 eğitim yılının başlayacağı 4 Eylül
tarihinden itibaren geçerli olacak.
Bu karar, hükûmetin din düzenlemelerine ilişkin aldığı ilk karar değil.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANINDAN
YASAK SAVUNMASI
Fransa’da devlet okullarında ve bütün kamu kurumlarında herhangi
bir dini sembolün kullanılmasına yönelik oldukça sert düzenlemeler
geleceği açıklandı.
Ülkede laiklik kurallarına ve yasalarına uymadığı gerekçesiyle
başörtü ve benzeri dini sembol olarak görülen giysiler, 2004 yılında
hükûmetin aldığı karar ile yasaklanmıştı.
Fransa’nın devlet televizyonu TF1’e açıklamalarda bulunan ülkenin
Eğitim Bakanı Gabriel Attal, abaya ve çarşaf yasağının doğru
olduğunu ve bu konularda çeşitli düzenlemeler geleceğini
vurguladı.
Attal, konu hakkında yaptığı açıklamada, “Bir sınıfa adım
attığınızda, bir bakışta öğrencilerin hangi dine mensup
olduğunu anlayamamalısınız” ifadelerini kullandı.
Yasağın gerekli olduğunu savunan Attal, “Artık okullarda
(Müslüman kadın öğrencilerin) çarşaf giymemesine karar
verdim. Bir sınıfa yürüdüğünüzde öğrencilerin dinini sadece
onların kıyafetine bakarak tespit edememelisiniz” şeklinde
konuştu.
Bu yasak kararı alınmadan aylar önce abaya ve çarşaf hakkında
şiddetli tartışmalar yaşanıyordu.
Laikliğin ülkede son derece gerekli olduğunu ve yasalarına
uyulması gerektiğini belirten Eğitim Bakanı Attal, “Laiklik, kişinin
kendisini okul aracılığıyla kurtarma özgürlüğüdür” ifadelerini
kullandı.
MUHALEFETTEN YASAK KARARINA TEPKİ
Fransa’da sağ görüşlü siyasetçiler yasak kararını büyük oranda
destekliyor fakat siyasetin sol tarafında konumlanan birçok
siyasetçi, Müslüman kadın ve kızların haklarının çiğnendiğini ve
büyük oranda ayrımcılık yapıldığı konusunda ciddi endişe
duyduklarını vurguladı.
Muhalefet tarafında bulunan Boyun Eğmeyen Fransa adlı
partiden Clementine Autain, hükümetin “kıyafet denetimi ve
polisliği” görevine soyunduğunu ve getirilen kıyafet yasağının
“anayasaya aykırı” olduğunun altının çiziyor.
Fransa’da yaşayan Müslüman insanların çatı kuruluşu
konumunda bulunan Fransa Müslüman Konseyi (CFCM) kuruluşu
da herhangi bir giysi yada kıyafetin tek başına dini sembol
olarak algılanmaması gerektiğini ve bu fikirden bir an önce
kurtulmaları gerektiğini açıkladı.
AVRUPA’DA YASAK KARARI
YENİ DEĞİL
Avrupa’nın bazı ülkelerinde nikap ve burka
yasağı uygulaması birkaç yıl önce yürürlüğe girmişti. Fransa ise aldığı karar ile abaya ve
çarşaf kıyafetlerinin dini sembol olarak algılanmasını gerekçe göstererek bu
kıyafetleri devlet okullarında yasaklama kararı aldı.
Batı tarafında bu yasakları yeni alınmıyor. Bazı ülkeler burka ve nikap giysilerinin dini
sembol olarak algılandığı gerekçesiyle ülkelerinde yasaklama kararı almıştı.
Belçika, 2011 yılının Temmuz ayında nikap ve burka giysilerinin yasaklandığını
duyurmuştu. Yasağa uymayan Müslüman insanlar hakkında para ve 7 gün sürcek
hapis cezası veriliyor.
Belçika’da Fransa’ya göre bu giysileri kullanan Müslüman insanların sayısı oldukça
az. Yaklaşık olarak bir milyon Müslüman insanın yaşadığı Belçika’da, nikap ve burka
kıyafetlerini kullanan kadınların sayısı 300’e yakın olarak biliniyor.
Hollanda’da 2016 yılında parlamento tarafından alınan karar ile örtünme yasaklanmıştı. Çarşaf giymek veya yüzü görünmeyecek şekilde kapatmak ise resmî dairelerde, toplum taşıma araçlarında, hastanelerde ve okullarda yasaklandı. Yasağa uymayan Müslüman insanlara yaklaşık 400 avro para cezası kesiliyor. Yasak kapsamına giren ve dini sembol olarak algılanan giysileri Hollanda’da kullanan Müslüman kadınların sayısı ise 100’ü geçmiyor.
Bulgaristan’da ise bu ceza 2016 yılında yürürlüğe girdi. Ülkede de yasağa karşı gelen
insanlar para cezası ile karşı karşıya kalıyor. Ceza, yaklaşık 750 avroya kadar çıkabiliyor.
Sporda, iş yerlerinde ve ibadet yerlerinde ise belli bir dereceye kadar izin veriliyor.
Avusturya’da 2017 yılının Ekim ayında hükûmet tarafından alınan karar ile “yüz kapatma karşıtı
yasa” uygulanmaya başlamıştı. Kamusal bölgelerde çeneden saçın başladığı
yere kadar yüzü perdelemek yasak kapsamına giriyor. Cezası ise 150 avroya kadar çıkabiliyor.
Danimarka’da ise parlamento, 1 Ağustos’tan itibaren geçerli olacak şekilde kamuya açık
bölgelerde çarşaf ve peçeyle örtünmeyi yasaklayan yasayı mayıs ayının son gününde
30’a karşı 75 oyla kabul etmişti. Yasağa uymayan insanlara 135 avroya kadar ceza kesilebiliyor. Yasak dolayısıyla ceza alıp aynı yasağın bir daha çiğnenmesi durumunda para cezası bu meblağın on katına kadar çıkabiliyor.
