Kanada’nın başkenti Ottowa’da bir Sih lider suikaste uğramış ve
hayatını kaybetmişti. Kanada hükümeti yaşanan olaylar üzerine bir
Hint istihbarat ajanını suikastte rol almakla suçlamış ve sınır dışı
etme kararı almıştı. Hindistan hükümeti de bu gelişmeler karşısında
Kanada’nın en üst düzey diplomatını sınır dışı etme kararı aldı.
Yeni delhi hükümeti, Kanada’nın en üst düzey diplomatına ülkeyi
terk etmesi için beş günlük bir süre verildiğini açıkladı.
Bu gelişmelerin ardından iki ülke arasındaki ipler gerildi ve büyük
bir diplomatik krize neden oldu. Hindistan Dışişleri Bakanlığı, Yeni
Delhi’de bulunan Kanada Yüksek Komiseri’nin (Kanada’nın Yeni
Delhi Büyükelçisi) bakanlığa getirildiğini ve sınır dışı kararının
kendisine iletildiğini açıkladı.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, “Karar, Hindistan
hükümetinin Kanadalı diplomatların iç işlerimize müdahalesini ve
Hindistan karşıtı faaliyetlere karışmalarından duyulan endişeyi
yansıtıyor. İlgili diplomattan önümüzdeki beş gün içinde Hindistan’ı
terk etmesi istenmiştir” ifadelerini kullanıldı.
Geçtiğimiz salı günü Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Hindistan
hükümetinden Sih lider Hardeep Singh Nijjar’ın ölümünü ve Yeni
Delhi ajanlarının olaya karıştığına dair konuşulan şüphelerini
“ciddiye almasını” istedi ve iddialara cevap vermeleri gerektiğinin
altını çizdi.
Yeni Delhi yönetimi, Ottowa’nın dile getirdiği suçlamaları kabul
edilemez olarak nitelendirdi ve Kanada’da yaşanan şiddet içerikli
eylemleri kınadığını açıkladı.
Hindistan Dışişleri Bakanlığı ayrıca vatandaşları için bir açıklama
yayınlayarak “Kanada’da Hindistan karşıtı faaliyetlerin ve siyasi
amaçlı nefret ve suç saldırılarının artması nedeniyle Kanada’ya
seyahat edecek vatandaşlarımızı dikkatli olmaya davet ediyoruz”
denildi.
HİNDİSTAN VİZELERİ
ASKIYA ALIYOR
Kanada Başbakanı Justin Tredeau, yaşanan
olaylar ile ilgili yaptığı açıklamada
Hindistan’ın bir Kanada vatandaşının
ölümüne karışmış olabileceğini belirtmiş ve
olayların incelikle araştırılacağını söyledi.
Tredeau’nun bu açıklamasının ardından
Hindistan’ın Kanada’da bulunan vize işlem
merkezi, ülkeler arasında yaşanan gerilim ve
suçlayıcı iddialardan dolayı vize hizmetlerini
askıya aldığını duyurdu.
Hindistan’ın vize işlem şirketi BLS, kararın
Yeni Delhi hükümeti tarafından alındığını ve
kararın alınma gerekçesinin “operasyonel
nedenler” olduğunu açıkladı.
Hindistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü
Arindham Bagchi, konu ile ilgili olarak
gazetecilere yaptığı açıklamada, “Kanada
hükümetini diplomatik varlıkta eşitlik olması
gerektiği konusunda bilgilendirdik. Buradaki
sayıları Kanada’daki bizimkinden çok daha
yüksek.Sanırım bir azalma olacak” ifadelerini
kullandı.
Bagchi ayrıca Yeni Delhi’nin Kanada’dan
20’den fazla kişinin iadesini istediğini
belirtti.
Basın toplantısında Ottowa’nın “aşırılık
yanlısı, teröristler ve organize suça karşı
harekete geçmesi” gerektiğinin altını çizdi.
Hindistan Dışişleri Bakanlığı tarafından
yapılan son açıklamada, Başbakan Justin
Trudeau’nun Hintli mevkidaşı Narendra
Modi ile gerçekleştirdiği görüşmede Sih
ayrılıkçı lideri Hardeep Singh Nijjar’ın
Kanada’da öldürülmesi konusunu gündeme
getirdiği kaydedildi.
Kanada tarafından gelen sert eleştirilere en
yakın müttefikleri sessiz kalmaya devam
ediyor.
ABD, İngiltere, Avustralya ve Yeni Zelanda
gibi ülkeler yaşanan olaylar hakkında tam
denetimli bir soruşturma çağrısında
bulunuyorlar ancak Kanada Başbakanı Justin
Tredeau’nun açıklamalarını destekleyecek bir
ifade henüz kullanılmadı.
Biden yönetimi ve diğer müttefik ülkelerin
hükümetleri, ekonomik gücü sebebiyle ve
Çin’in yükselen küresel gücüne karşı bir
ağırlık olarak Hindistan ile olan güçlü
bağlarını devam ettirmek istiyor.
Beyaz Saray tarafından açıklamada,
iddialardan derin endişe duyulduğu ve
Hindistan ile olayın araştırılması amacıyla
kapsamlı bir işbirliği yürütülmesi gerektiği
denildi.
Beyaz Saray ulusal güvenlik sözcüsü John
Kirby iddialar hakkında “Son derece
endişeliyiz” dedi. “Hindistan’ı tam işbirliği
yapmaya teşvik ediyoruz” ifadelerini
kullandı.
HARDEEP SİNGH NİJJAR
KİMDİR?
Kanada merkezli Sih ayrılıkçı lider Hardeep
Singh Nijjar’ın öldürülmesi, Kanada
Başbakanı Justin Trudeau’nun Hindistan’dan
gelen hükümet ajanlarının suikastte rol
oynamış olabileceği iddialarının ardından
son günlerde Hindistan ile Kanada
arasındaki diplomatik krizi tetikledi.
45 yaşındaki Nijjar, Hindistan’ın kendisini
“terörist” olarak belirlemesinden üç yıl
sonra, 18 Haziran’da geniş bir Sih nüfusuna
sahip olan Vancouver banliyösü Surrey’de
bir Sih tapınağının dışında suikaste
uğrayarak öldürüldü.
Nijjar, Pakistan sınırındaki Sih dininin
doğduğu Hindistan’ın kuzeyindeki Pencap
eyaletinde bir Sih anavatanı kurulma fikrini
destekledi.Öldürülmeden hemen önce
Hindistan’da bağımsız bir Sih ulusu için
resmi olmayan bir referandum düzenlemeyi
amaçlıyordu.
Hindistan’ın kuzey bölgesinde “Khalistan”
adında bağımsız bir Sih devleti kurmak
amacıyla mücadele yürüten Nijjar, 1997’de
Kanada’ya geldi ve 2015 yılında vatandaşlığa
kabul edildi.
Nijar, Hindistan’ın resmi makamları
tarafından terörü yayma ve cinayet işlemek
için komplo kurma şüphesiyle aranıyordu.