Devletler yenilenebilir enerjiye dönük yatırımlarını artırıyor
Dünyadaki enerji kaynakları yenilenebilir sisteme dönüşüyor. Her geçen gün yenilenebilir kaynaklara daha çok yatırım yapılıyor. Peki, dünyada fosil yakıtların yerini hangi yenilenebilir enerji kaynakları alıyor? Devletler yenilebilir enerjiye nasıl yatırım yapıyor?
Günümüzde enerji ihtiyacı giderek artıyor. Dünyada ihtiyaç duyulan enerji kaynaklarının birçoğu genellikle fosil yakıtlar olarak adlandırılan kömür, petrol, doğal gaz gibi yakıtlardan oluşuyor.
Ancak tüm dünya ülkelerinin odaklandığı ve önem verdiği enerji güvenliği, enerjinin verimli kullanımı, çevre kirliliğinin önlenmesi gibi konular, ülkelerin fosil yakıtları kullanımını azaltma ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelme hızını artırıyor.
Yenilenebilir enerji, doğal kaynaklardan elde edilen ve sürdürülebilirliği olan enerjiler olarak tanımlanıyor. Rüzgar ve güneş enerjisi, su gücü, biyokütle enerjisi, deniz dalgalarının gücü ve jeotermal enerji gibi kaynaklar yenilenebilir enerji kaynağı olarak isimlendiriliyor. Bu kaynaklar, tükenmesi zor kaynaklar olarak değerlendiriliyor.
Euronews’in aktardığına göre; dünyadaki yenilenebilir enerji pazarının ilk 40'ında yer alan ülkeleri değerlendiren listede Amerika Birleşik Devletleri birinci sıradaki yerini korudu. Türkiye üç puan yükselerek 30'uncu sıradan 27'inci sıraya yükseldi. Rapora göre, ilk beş sırada ABD, Almanya, Çin, İngiltere ve Fransa bulunuyor.
16 Ağustos 2022’de ABD Başkanı Joe Biden, ülkenin temiz enerji dönüşümüne 369 milyar ABD doları yatırım yapmak üzere Enflasyonu Düşürme Yasasını imzalamıştı.
Bu yasa ABD’de temiz enerji ve ulaşım sektörü istihdamında, üretimde ve yenilenebilir enerji projeksiyonlarında bir artışa yol açtı. Mart 2023’te ABD’de ilk kez yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen elektrik enerjisi kömürden elde edilen enerji miktarını geçti.
Yeşil Gazete’nin aktardığına göre; yenilenebilir enerji kullanımının artırılmasıyla, enerji sektörünün 2035 yılına kadar yüzde 63-87 oranında sıfır ve düşük emisyonlu kaynaklardan oluşacağı öngörülüyor. 2022 ve 2027 yılları arasında ABD’nin yıllık rüzgar ve güneş PV kapasitesi ilavelerinin yüzde 75 oranında artacağı belirtiliyor.
Enerji Günlüğü'nde yer alan habere göre; ABD'nin ilk ticari ölçekli denizüstü rüzgar enerjisi projesi olan 806 MW'lık Vineyard RES, ekim ayında elektrik üretimine başlayacak.
Almanya ise 2030 yılına kadar enerji üretiminin yüzde 80'ini yenilenebilir kaynaklardan karşılamayı hedefliyor. Ülkede halen yenilenebilir kaynaklar enerji üretiminin yüzde 46'sını karşılıyor.
Almanya’da yenilenebilir enerjilerden üretilen elektriğin tüketimdeki payı 2021’de yüzde 42,7’den 2022’de yüzde 48,3’e yükseldi. Özellikle kara rüzgarı enerji sistemine en büyük katkıyı sağlarken, açık deniz rüzgarıyla birlikte rüzgar enerjisi yüzde 25,9’luk bir paya sahip oldu. 100,5 TWh ile karadaki rüzgar üretimi bir önceki yıla göre (89,4 TWh) yaklaşık yüzde 12,4 daha yüksek oldu.
24,7 TWh ile açık deniz rüzgar türbinlerinden elde edilen üretim, bir önceki yılın 24,0 TWh rakamının yüzde 2,9 üzerinde gerçekleşti. Güneş enerjisi yüzde 11,4’ü oluştururken, biyokütle ise yüzde 8,2 oldu. Hidroelektrik ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları ise kalan yüzde 2,8’i oluşturdu. Genel olarak, 2022’de yenilenebilir enerjilerden üretim 233,9 TWh olup, bir önceki yılki 215,5 TWh rakamının yaklaşık yüzde 8,5 üzerine çıktı.
Çin'de rüzgar ve güneş enerjisi üretiminde önemli bir artış yaşanıyor. Global Energy Monitor (GEM) tarafından yapılan yeni araştırmaya göre; Çin’in 2030 yılı için belirlediği hedeflere erken ulaşacağı öngörülüyor. Pekin, dünyanın önde gelen güneş paneli tedarikçisi konumuna gelerek son yıllarda küresel güneş paneli maliyetlerini ciddi oranda düşürdü. Güneş enerjisinin yanı sıra rüzgar enerjisinde de büyük atılımlar yapan Pekin yönetimi, karada ve denizde rüzgar enerjisi toplam kurulu gücünü dünya sıralamasında ilk 7 ülkenin toplam kapasitesine eşdeğer konuma getirdi.
Çin; İç Moğolistan, Sincan, Gansu ve kıyı bölgelerde yeni rüzgar projelerine hazırlık yaparak, 2025'ten önce kurulu gücüne 371 gigawatt daha ekleyerek küresel rüzgar enerjisi filosunu neredeyse iki katına çıkarmayı amaçlıyor.
İklim kriziyle mücadelede konusunda da anahtar ülke olarak görülen Çin'de, küresel ısınmayı 1,5 derece hedefi altında tutmak için sera gazı salımlarını düşürmeye yönelik çabalar sürüyor.
İngiltere'nin 1 Ekim 2022-28 Şubat 2023 tarihlerini kapsayan dönemde yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimi kış boyunca tüm hanelerin elektrik ihtiyacını karşılayacak seviyeye ulaştı. İngiltere'nin hidroelektrik, rüzgar ve güneşten elektrik üretimi 47 teravatsaat oldu. AA’da yer alan habere göre; bu üretim, ülkede kış döneminde tüm hanelerin ya da yıl boyunca 16 milyon hanenin elektrik ihtiyacını karşılayacak seviyeye denk geldi.
Fransa’da ise geçtiğimiz şubat ayında Ulusal Meclis ve Senato, Yenilenebilir Enerji Hızlandırma Yasasını kabul etti.
Yasa, çevreye duyarlı olmayan arazileri, örneğin ana yolların sınırındaki arazileri ve büyük otoparkları güneş panellerinin kurulumu için serbest bırakmayı amaçlıyor. Tasarı, 2050 yılına kadar açık deniz rüzgar sahaları ve şebeke bağlantıları için mekansal planlamayı zorunlu kılıyor. Mekansal planlama, ülkenin çok yıllı enerji çerçevesiyle aynı zamanda 2024'te kabul edilecek.
Enerji Günlüğü’nün aktardığına göre; yenilenebilir enerji hedeflerini revize eden İtalya da 2030 yılına kadar yenilenebilir kapasitesini iki katından fazla artırmayı planlıyor.
İtalya, temiz enerji kaynaklarının 2030’da ülkenin toplam enerji tüketiminin yüzde 40’ını karşılamasını hedefliyor. Yunanistan’ın ise rüzgar enerjisi kapasitesinde büyüme ivmesi dikkat çekiyor. Yunanistan Rüzgar Enerjisi Derneği’nin istatistiklerine göre; Atina yönetimi, içinde bulunduğumuz yılın ilk altı ayında toplam gücü 252 megavatın üzerinde olan 77 rüzgar türbinini şebekeye bağladı.
Yunanistan rüzgar enerjisi kapasitesine yapılmış olan söz konusu son eklemeler, 290 milyon ABD Doları’nı aşan yatırıma karşılık geliyor. Ayrıca 2023’ün ilk yarısının sonu itibarıyla büyük çoğunluğu önümüzdeki 12 ay içerisinde şebekeye bağlanması beklenen 600 megavatın üzerinde yeni rüzgar enerjisi santrali yapım ya da sözleşme aşamasında.
Türkiye de yenilebilir enerji yatırımlarına hız veren ülkeler arasında yer alıyor. Türkiye’nin 2027 itibarıyla dünyada en yüksek yenilenebilir enerji kapasitesine sahip ülkeler arasında 10’uncu sıraya yükselmesi bekleniyor. Türkiye'nin güneş enerjisi kapasitesinin 2035'e kadar yaklaşık yüzde 500 artışla 52,9 gigavata ulaşması ve güneş enerjisinin en yüksek kurulu güce sahip kaynak olması amaçlanıyor.
Türkiye'de 30'dan fazla güneş paneli üretim fabrikası ile yıllık 12 gigavat kapasitede panel üretimi gerçekleştiriliyor.